Tarcza 3.0, czyli kolejne ułatwienia w związku z koronawirusem

Znany jest już ostateczny kształt tarczy 3.0, czyli ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Na ostatnim posiedzeniu Sejm rozpatrzył zgłoszone do niej poprawki Senatu, uwzględniając jedynie ich niewielką część.

Ustawa została opublikowana w Dzienniku Ustaw pod poz. 875.

Dodatkowe 60 dni na raport o stanie JST

Gminy, powiaty i województwa dostały więcej czasu na przedstawienie rocznego raportu o stanie jednostki samorządu terytorialnego – nowa ustawa przesuwa obowiązujący termin (31 maja). Sejm zaakceptował senacką poprawkę, która uwzględniała postulaty strony samorządowej. Samorządowcy podkreślali, że we wcześniejszych rozwiązaniach antykryzysowych o 60 dni (liczone od 30 czerwca) przesunięto termin, do kiedy rada gminy ma podjąć decyzję w sprawie udzielenia wójtowi, burmistrzowi i prezydentowi miasta absolutorium. Jednak chociaż raport o stanie JST, w tym wypadku o stanie gminy, rozpatruje się na tym samym posiedzeniu, podczas którego odbywa się głosowanie w sprawie absolutorium, to samorządy nie dostały na przygotowanie go więcej czasu. Zmiana terminu, czyli dodatkowe 60 dni – liczone od 31 maja – dotyczy tylko 2020 r. i wynika z sytuacji epidemicznej.

Czerwcowi emeryci nie stracą w tym roku

Tarcza 3.0 wprowadza zasadę ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2020 r. w taki sam sposób, jak w maju br., jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Chodzi o to, aby podstawa wymiaru emerytury ustalona na 1 czerwca br. nie była niższa od ustalonej na 31 maja br. ze względu na inny sposób waloryzacji kapitału zewidencjonowanego na koncie ubezpieczonego. Choć wielu ekspertów od lat sugeruje zmiany w tym zakresie, to dopiero epidemia je wymusiła. Jednak tylko na ten rok. Projektodawcy tłumaczą, że zmiany na rynku pracy będące konsekwencją koronawirusa mogą spowodować, że osoby, które osiągnęły wiek emerytalny, będą musiały przejść na emeryturę wcześniej, niż zamierzały, m.in. również w czerwcu 2020 r.

Informacja z ZUS przez internet

Organ rentowy przekaże informację o stanie konta wszystkim ubezpieczonym drogą elektroniczną (poprzez profil w systemie teleinformatycznym ZUS). Są to dane odwzorowujące stan naszych finansów na koncie ZUS, które otrzymujemy co roku. Dotychczas były one do ubezpieczonych wysyłane przede wszystkim pocztą. Tarcza 3.0 zakłada całkowitą elektronizację całego procesu. Wyjątkiem będą osoby, które wyraźnie zażądają informacji w formie pisemnej.

Świadczenia dla nauczycieli i górników i dodatkowa ochrona mundurowych

Tarcza 3.0 wprowadza przepisy, które zagwarantują nauczycielom, górnikom i osobom wykonującym pracę w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze, że nie stracą na epidemii. Dla uzyskania uprawnień do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, emerytury pomostowej, prawa i wysokości emerytury górniczej okres, w którym te osoby nie mogły wykonywać swoich obowiązków, zostanie potraktowany tak, jakby praca była wykonywana. Warunkiem jest wykonywanie jej w miesiącu poprzedzającym zaprzestanie lub ograniczenie działalności przez pracodawcę w związku z koronawirusem. Tarcza 3.0 przyznaje też żołnierzom zawodowym i funkcjonariuszom służb mundurowych wykonującym zadania związane z przeciwdziałaniem COVID-19 do 100 proc. uposażenia za okres nieobecności w okresie epidemii. Musi ona wynikać jednak z konieczności poddania się kwarantannie, izolacji lub przebywania na zwolnieniu lekarskim z powodu koronawirusa.

Wyższe kryterium w Funduszu Alimentacyjnym

900 zł będzie od 1 października br. wynosił próg dochodowy, od którego zależy uzyskanie świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego (FA). Jego podwyżkę – o 100 zł w porównaniu z obecną wysokością kryterium – przewiduje tarcza 3.0. To niejedyna zmiana dotycząca FA, bo przy przyznawaniu świadczeń będzie obowiązywać zasada „złotówka za złotówkę” – rodzic otrzyma kwotę świadczenia obniżoną o tyle, o ile przekroczył kryterium. Ponadto ustawa wydłuża o dwa lata okres przejściowy dla samorządów i innych podmiotów prowadzących schroniska, noclegownie i ogrzewalnie dla bezdomnych na dostosowanie się do wynikających z przepisów standardów. Z kolei pracodawcy, którzy stracili status zakładu pracy chronionej, będą mogli przejściowo wykazywać obniżony wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych pracowników, aby mogli dalej prowadzić zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Nie będzie natomiast podwyżki zasiłku dla bezrobotnych do 1800 zł – wprawdzie Senat wprowadził do ustawy taką poprawkę, ale została ona odrzucona w Sejmie.

Nowe terminy dla branży odpadowej

Nie do 6 września, ale do końca 2020 r. samorządy będą miały czas na dostosowanie swoich uchwał do znowelizowanej w lipcu ub.r. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2019 r. poz. 1579). Oznacza ona dla gmin konieczność przebudowania systemów gospodarowania odpadami – mieszkańcy nie mogą deklarować, że nie segregują śmieci, ponosząc wyższą opłatę; za brak segregacji grożą sankcje. Podmioty, które nie otrzymały numeru rejestrowego w bazie danych o odpadach (BDO), do 31 grudnia nie będą musiały wpisywać go do karty przekazania odpadów – przepis likwiduje lukę, która utrudniała odbiór odpadów od firm, które czekają na rozpatrzenie przez urzędy marszałkowskie wniosków o rejestrację w BDO.

Więcej przedsiębiorców nie zapłaci ZUS

Nowa grupa płatników, którym tarcza 3.0, czyli ustawa z 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U poz. 875), daje prawo do ubiegania się o zwolnienie ze składek, może żądać zwrotu pieniędzy, jeżeli uregulowała już należności za kwiecień i maj. Tarcza 3.0 jako podstawę zwrotu wpłaconych do organu rentowego należności wskazuje art. 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 266).

Płatnik, który złoży do organu rentowego wniosek o zwolnienie ze składek, a uregulował wcześniej należności za kwiecień i maj, może zastosować jedno z dwóch rozwiązań. Nie podejmować żadnych działań, a wtedy organ rentowy z urzędu zaliczy nadpłatę na poczet przyszłych składek. Jeżeli jednak chce otrzymać pieniądze z powrotem, musi złożyć wniosek o zwrot nadpłaty.

Tarcza 3.0 rozszerza (po raz kolejny) krąg podmiotów zwolnionych z należności do ZUS. Tym razem o zwolnienie z opłacania składek (za kwiecień i maj) będą mogły ubiegać się osoby opłacające je na własne ubezpieczenia, których przychód był wyższy niż 300 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (czyli 15 681 zł). Warunkiem jest to, by ich dochód z tej działalności, uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie, nie był wyższy niż 7 tys. zł. Skorzystają na tym przedsiębiorcy, którzy mają duże koszty prowadzenia działalności, a jednocześnie ich dochód nie jest wysoki.

Kolejna grupa zyskująca na nowej tarczy to osoby korzystające z ulgi na start. One będą mogły ubiegać się o zwolnienie z ubezpieczenia zdrowotnego (za kwiecień i maj). Osoby te muszą jednak rozpocząć prowadzenie działalności przed 1 kwietnia 2020 r., a ich przychód uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie, nie może być wyższy niż 300 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (15 681 zł). Gdyby przychód był jednak wyższy, możliwość skorzystania z pomocy będzie uzależniona od dochodu uzyskanego w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie. Nie może on być wyższy niż 7 tys. zł.

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna